Boekenweekgeschenken

— Hella Haasse, Oeroeg, Boekenweek 1948

Oeroeg vertelt het verhaal van een Nederlandse jongen en zijn Javaanse leeftijdsgenootje, wiens vriendschap wordt gevormd (en uiteindelijk onder druk wordt gezet) door het koloniale systeem waarin zij opgroeien. De Nederlandse jongen is zich niet bewust van zijn eigen 'koloniale blindheid': hij ziet de ongelijkheid en discriminatie van de koloniale werkelijkheid niet in en beschouwt Oeroeg als een vriend zoals alle andere Hollandse jongens in zijn omgeving. Oeroeg is zich alleen terdege bewust dat hij als 'inlander' tot een ondergeschikte groep behoort. Oeroeg ondervindt de gevolgen van deze ongelijkheid en verzet zich ertegen, terwijl de Nederlandse jongen pas inziet hoe groot het verschil tussen hen is wanneer de situatie al onherstelbaar is.

De Nederlandse jongen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland verbleef keert na de oorlog terug als militair naar Indonesië. Daar is intussen de strijd om onafhankelijkheid begonnen. In zijn ogen heeft hij een duidelijke opdracht: het herstellen van 'orde' en 'recht' in het land waarin hij is opgegroeid. Maar voor de Indonesiërs vertegenwoordigt hij slechts de terugkerende koloniale macht die geen plaats meer heeft in hun toekomst. Op patrouille in zijn vroegere geboortedorp staat de Nederlandse jongen ineens oog in oog met één van die vrijheidsstrijders. Is het zijn jeugdvriend Oeroeg of is het slechts iemand die op Oeroeg lijkt?

— Claire Lennart, Boekenweek 1955

Oplage 134.000 exemplaren

Op Schrijversvoeten door Nederland gaat over een gesprek tussen een schrijfster en een uitgever op een terras in Utrecht, waarin ze een grote stapel manuscripten bespreken. De uitgever klaagt over de steeds groter groeiende stapel, waarop de schrijfster reageert dat er tussen al die inzendingen vast wel een mooie romanfiguur bij zit die op onontdekte romans wacht om te worden ontdekt.

Clare Lennart doet verslag van een tocht door de 11 Nederlandse provincies. Zij sprak met vijftien schrijvers: Antoon Coolen, Belcampo, Bertus Aafjes, Harriët Freezer, Anne de Vries, Aar van de Werfhorst, J.C. van Schagen, Fedde Schurer, Anne H. Mulder, Guillaume van der Graft, Gabriël Smit, drie experimentele dichters en A. Viruly.

Het boekje is geïllustreerd met zw/w foto's.

— Robert van Gullik, Boekenweek 1964

Vier Vingers gaat over een dag in het leven van Rechter Tie. Tie onderzoekt een moord nadat een zwarte gibbon een bebloede ring vindt. In een houthakkershut ontdekt hij het lijk van een man met vier ontbrekende vingers. Via lommerds en getuigen komt Tie op het spoor van een lokale bende en een rijke drogist, Twan Mou-tsai, die in verband stond met smokkelpraktijken. Aanvankelijk lijkt drogist Wang de dader, maar uiteindelijk blijkt diens verstandelijk beperkte zoon de moordenaar: uit verliefdheid op een meisje uit de bende doodde hij Twan Mou-tsai en hakte per ongeluk diens vingers af. Wang probeerde het misdrijf te verdoezelen en wordt voor smokkel veroordeeld.

Het boekje is geïllustreerd.

— Boekenweek 1937 (zeldzaam)

"Rondom het boek 1937" is eerder een bundel van essays en bijdragen van verschillende auteurs over onderwerpen die verband houden met boeken, lezen en de boekensector, dan een roman met een doorlopend plot.

• Inhoud: De verzameling, geredigeerd door Mr. E. Elias, bevat artikelen over onderwerpen als lezen, boeken verzamelen, en de uitgeverij.
• Doel: Het werd uitgegeven door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels ter gelegenheid van de Boekenweek van dat jaar en diende als geschenk om lezen en boeken te promoten.
• Het is een informatief en thematisch werk over de cultuur van het boek, en geen fictief verhaal.

Het boek "Rondom het boek 1937" is om een aantal redenen bijzonder, met name vanuit een cultureel en historisch perspectief:

• Vroeg Boekenweekgeschenk: Het is een van de vroegste voorbeelden van het jaarlijkse Boekenweekgeschenk, een traditie die in Nederland zeer gekoesterd wordt. De reeks begon in 1930 en dit exemplaar uit 1937 maakt deel uit van die vroege geschiedenis.
• Tijdsbeeld: De inhoud van de essays biedt een fascinerend tijdsbeeld van de Nederlandse literatuur, leescultuur en de boekensector in de jaren dertig, vlak voor de Tweede Wereldoorlog. Het toont welke onderwerpen destijds relevant waren voor schrijvers, uitgevers en lezers.
• Diverse bijdragen: De bundel bevat bijdragen van diverse auteurs over uiteenlopende onderwerpen, zoals 'Het Nederlandsche boek en de zee', 'Sport en literatuur', en 'Het kookboek en de vrouw'. Deze diversiteit maakt het een interessante bron voor onderzoek naar de culturele interesses van die periode.
• Verzamelobject: Voor liefhebbers en verzamelaars van Boekenweekgeschenken en antiquarische boeken heeft dit specifieke, originele exemplaar een aanzienlijke waarde en zeldzaamheid, zeker in goede staat.

De bijzonderheid zit hem dus niet in een meeslepend verhaal, maar in de waarde als historisch document en cultureel erfgoed van de Nederlandse boekenpromotie. Origineel zat er nog een stofomslag om het boek heen, maar die zijn echt heel zeldzaam. Ons exemplaar heeft helaas geen stofomslag.